Η δημιουργία Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών, Εθνικού Σχεδίου κατά του Καρκίνου και Εθνικής Τράπεζας Νεοπλασμάτων είναι πολυετή αιτήματα των ασθενών με καρκίνο και των οικογενειών τους. Οι ασθενείς πιστεύουν ότι μόνον η οργανωμένη και σύγχρονη στατιστική ανάλυση των δεδομένων των νεοπλασιών και μία εθνική τράπεζα νεοπλασιών μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να βρούν είτε τα αίτια του καρκίνου είτε νέες πιο αποτελεσματικές θεραπείες, αλλά και την πολιτεία να κάνει ορθολογική κατανομή των ογκολογικών νοσοκομείων και κλινικών. Δυστυχώς αυτά παραμένουν ακόμη όνειρα θερινής νυκτός….
Το post & τα links που παρέθεσε ο κος Κακουλίδης είναι πολύ χρήσιμα για όποιον επιθυμεί να ενημερωθεί για το Ε.Α.Ν. καθώς και τα σχόλια που έχουν ήδη αναρτηθεί. Θα συμπληρώσω την ενημέρωση με μερικά συμπληρωματικά στοιχεία.
To link για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Καρκίνου είναι ανενεργό http://www.anticancer.gov.gr/Uploads/pdf/Karkinos_oikonomotexnikiFin.pdf καθώς και το http://www.anticancer.gov.gr/Uploads/pdf/E8nikoSxedioDrasis.pdf, ενώ το http://www.yyka.gov.gr/articles/health/domes-kai-draseis-gia-thn-ygeia/ethnika-sxedia-drashs/95-ethnika-sxedia-drashs?fdl=227 παραπέμπει στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Καρκίνου που είχε καταρτισθεί επί υπουργίας Δ. Αβραμόπουλου.
Στις 16.12.2010 ο υπουργός Υγείας παρουσίασε το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Καρκίνου για την περίοδο 9ος 2011-12ος 2012, http://www.iatrikostypos.com/content/politiki-tis-ygeias/ethniko-sxedio-drasis-gia-ton-karkino, το οποίο όμως δεν βρίσκω ανηρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου. Ποιό όμως κείμενο ισχύει? Το κείμενο Αβραμόπουλου που είναι ανηρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου ή το νέο που δεν είναι. Ας το διευκρινίσει το Υπουργείο….
Δίνω εδώ το ορθό λίνκ για το ΕΑΝ στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ http://www.keel.org.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=82%3A2010-08-03-07-22-33&catid=54&Itemid=34.
Στο Θεσμικό πλαίσιο του ΚEΕΛΠΝΟ που αναφέρεται εδώ http://www.keel.org.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=82%3A2010-08-03-07-22-33&catid=54&Itemid=34 θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο άρθρο 20 παρα. 2 του Ν3370/2005 στην οποία ορίζονται οι διευθύνσεις οι οποίες δημιουργούνται στο ΚΕΕΛΠΝΟ γίνεται μόνον η εξής αναφορά στο Ε.Α.Ν στην τελευταία παράγραφο, «Το Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών, το οποίο υπαγόταν στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εντάσσεται στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ».
Το ανωτέρω θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει να ενημερωθεί με την απόφαση του Υπουργού Υγείας για την σύνθεση της Επιτροπής Ογκολογίας του ΚΕΣΥ (12 /11 /2010
Αρ. Πρωτ.: ΔΥ1δ/Γ.Π.οικ.141758), στην οποία αναφέρεται ότι
«Δ. Η Επιτροπή Ογκολογίας πρέπει να έχει ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωση του Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών (Ε.Α.Ν.).» (Σημ. Η υπογράμμιση είναι του Υπουργείου).
Τι συμβαίνει όμως στη πράξη σήμερα; Σύμφωνα με πληροφορίες που είχα, τουλάχιστον μέχρι πέρυσι το καλοκαίρι, δηλ. έξι χρόνια μετά, δεν είχαν εκδοθεί οι Υπουργικές Αποφάσεις που προβλέπει ο Ν. 3370/2005. Το Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών δεν έχει συγκροτηθεί σε υπηρεσία διότι δεν έχει καταρτισθεί ο Οργανισμός που προβλέπει ο νόμος, με αποτέλεσμα οι ανάγκες για τις δράσεις Ε.Α.Ν. να καλύπτονται, όσο αυτό είναι δυνατόν, από ένα υπάλληλο.
Ομως κάτω από τον τίτλο Συμβουλευτική Ομάδα για το Ε.Α.Ν. στην ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ αναφέρεται ότι «Σύμφωνα με το Π.Δ. 358/1992, ΦΕΚ 179 Α/24-11-1992 που αφορά την Οργάνωση, Λειτουργία και τις Αρμοδιότητες του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. έχει συγκροτηθεί ειδική επιστημονική ομάδα για το Ε.Α.Ν.». Αναρωτιέμαι όμως δημιουργήθηκε κάποτε αυτή η επιτροπή? Λειτούργησε? Ποιό ήταν το έργο της? Λειτουργεί ακόμη? Ποιά τα μέλη της? Αφού ο μεταγενέστερος Ν. 3370/2005 αναθέτει το ΕΑΝ στο ΚΕΕΛΠΝΟ, έχει λόγο ύπαρξης? Δεδομένου ότι αναφέρεται στην ιστοσελίδα, υποθέτω ότι συνεχίζει να λειτουργεί…….
Ποιός θα μας πεί για ποιό λόγο το Υπουργείο και το ΚΕΕΛΠΝΟ επί επτά χρόνια από το 2005 δεν ενδιαφέρθηκαν για τη σύγχρονη και αποτελεσματική λειτουργία του Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών? Πως γίνεται η συλλογή των στοιχείων? Πως γίνεται η καταγραφή και επεξεργασία τους? Πως και πού τηρούνται?
Τώρα με την ανάθεση ρόλου (τί είδους??) στην Επιτροπή Ογκολογίας στο Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών, την επιτροπή φάντασμα του Π.Δ. 358/1992 και ίσως και άλλες που δεν έχουν εντοπισθεί, αναμένεται να θολώσει ακόμη περισσότερο το τοπίο. ….
Δυστυχώς στις ανωτέρω ερωτήσεις δεν βρήκα απαντήσεις. Ερευνώντας όμως πληροφορήθηκα ότι μόνον μερικά από τα δημόσια νοσοκομεία υποβάλλουν στοιχεία, τα οποία συλλέγει το ΚΕΕΛΠΝΟ. Το ΙΚΑ κρατά δικά του αρχεία, τα ιδιωτικά νοσοκομεία και πολλοί γιατροί δεν υποβάλλουν στοιχεία διότι τα κρατούν για λογαριασμό τους προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν στις έρευνες τους.
Με ποιό δικαίωμα τα κρατούν? Εχουν ή δεν έχουν εκ του νόμου υποχρέωση να τα παραδίδουν στο ΚΕΕΛΠΝΟ/ΕΑΝ? Εχουν προηγούμενα ενημερώσει (δε συζητώ βέβαια να ζητήσουν την συγκατάθεσή τους!!) τους ασθενείς τους, στους οποίους ανήκουν τα στοιχεία, ότι θα τα κατακρατήσουν και δεν θα τα παραδώσουν στο Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών και θα χρησιμοποιήσουν ιδιωτικά?
Υπάρχουν παρά πολλά κενά στο τρόπο που λειτουργεί στη χώρα μας το αρχείο νεοπλασιών, διότι Εθνικό μόνο κατ΄όνομα έχουμε…. Πως να έχουμε Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών όταν στο αρχείο μελών του ΙΑRC- International Agency for Research on Cancer έχουμε καταχώρηση για Αρχείο Νεοπλασιών Κρήτης. Εχουμε και περιφερειακά Αρχεία εκτός του Εθνικού?
Το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί άν εφαρμόζόταν η υπάρχουσα νομοθεσία και πόροι τους οποίους ήδη διαθέτει το ΕΣΥ, όπως οι εγκατεστημένες σε 40 περίπου νοσοκομεία μηχανές διασύνδεσης (integration engines) , με δυνατότητα κρυπτογράφησης και εμπλουτισμού των δεδομένων και υποστήριξη διεθνών προτύπων διαλειτουργικότητας. Οι μηχανές αυτές δίνουν την δυνατότητα (χωρίς την παρέμβαση ανθρώπινου χεριού) της αυτοματοποιημένης συλλογής και αποστολής πάσης φύσεως δεδομένων (οικονομικών ή ιατρικών) από τα νοσοκομεία (από το ένα νοσοκομείο στο άλλο και όλα μαζί στο υπουργείο).
Εχει εξετάσει κανείς άν χρησιμοποιούνται, για ποιές εργασίες και γιατί δεν γίνεται καθολική η χρήση τους στα νοσοκομεία που ήδη τις διαθέτουν? Γιατί λοιπόν δεν χρησιμοποιούνται στα παθολογοανατομικά και κυταρρολογικά έργαστήρια των νοσοκομείων ώστε να τροφοδοτείται το ΕΑΝ με τα στοιχεία που χρειάζεται για τη λειτουργία του?
Οσο για την Εθνική Τράπεζα Νεοπλασιών (Greek National Biobank), βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά από το 2008. Ο λόγος; Κυρίως η χρηματοδότηση, για το έργο αυτό είχαν διασφαλισθεί κονδύλια στο ΕΣΠΑ. Διατέθηκαν; εξακολουθούν να υπάρχουν; Δεν υπάρχουν στοιχεία, και η πληροφόρηση που είχα από πέρυσι το καλοκαίρι ότι θα υπάρξει ιστοσελίδα, παρόλο ότι έχει δεσμευθεί όνομα http://www.biobanking.gr δεν εχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα.
Αντιγράφω από τό Νewsletter Bioacademy/τεύχος 4/2008: Το εθνικό νομικό πλαίσιο που διέπει τους ιστούς και τα κύτταρα ανθρώπινης προέλευσης είναι το Προεδρικό Διάταγμα 26/2008 ΦΕΚ 51/ΤΑ/243-08, βασισμένο στην Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 23/2004 CE. Η Οδηγία αυτή προβλέπει τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη δωρεά, προμήθεια, διακίνηση, έλεγχο, επεξεργασία, συντήρηση, αποθήκευση και διανομή ιστών και κυττάρων ανθρώπινης προέλευσης, ώστε να διασφαλίζεται υψηλού επιπέδου προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας στην ελληνική νομοθεσία, το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) και την Επιτροπή του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), θεσπίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις με βάση τις οποίες θα ελεγχθούν οι υπάρχουσες τράπεζες ιστών και κυττάρων. Οι όροι αυτοί και οι προϋποθέσεις βασίζονται στα κριτήρια που θέτει το Προεδρικό Διάταγμα σε συνδυασμό με τα κριτήρια που έχουν θεσπισθεί από τους Διεθνείς Οργανισμούς Διαπίστευσης.
Πως θα λειτουργήσουν λοιπόν οι φορείς αυτοί? Χωρίς δεδομένα? Ενώ τα νοσοκομεία που διαθέτουν τα πρωτογενή στοιχεία δεν χρησιμοποιούν τα εργαλεία που διαθέτουν για την συλλογή, καταγραφή, επεξεργασία και αποστολή των δεδομένων στους φορείς που καλούνται να εργασθούν με αυτά? Θέλουμε λοιπόν να συνεχίσουν τα νοσοκομεία το 2011 να παραδίδουν χειρογραφες προχειρογραμμένες παθολογο-ανατομικές εκθέσεις? Ας μή προσπαθούμε να ξαναεφεύρουμε τον τροχό, άς χρησιμοποιήσουμε πλήρως όσα έχουμε ήδη πληρώσει ώς κράτος, και άν χρειασθούμε κάτι επί πλέον το προσθέτουμε στη συνέχεια.