Το Ψηφιακό Θεματολόγιο, http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=MEMO/10/199&format=HTML&aged=1&language=EL&guiLanguage=en

και καποια σημαντικά πεδία για την Παιδεία, την ερευνα και την καινοτομία:

2.5. Έρευνα και καινοτομία
Η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τις επενδύσεις Ε&Α και να εξασφαλίσει ότι οι καλύτερες
ιδέες μας θα φτάσουν στην αγορά.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να υπο-επενδύει σε έρευνα και ανάπτυξη που αφορούν ΤΠΕ.
Σε σύγκριση με τους κύριους εμπορικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ, η Ε&Α σε ΤΠΕ
στην Ευρώπη δεν είναι αντιπροσωπεύει μόνο πολύ μικρότερο ποσοστό της
συνολικής δαπάνης Ε&Α (17% έναντι 29%), αλλά σε απόλυτες τιμές αντιστοιχεί
περίπου στο 40% της δαπάνης των ΗΠΑ (σχήμα 5 – 37 δις έναντι 88 δις ευρώ το
2007).

Δεδομένου ότι οι ΤΠΕ αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο της συνολικής
προστιθέμενης αξίας στην Ευρωπαϊκή βιομηχανική προσπάθεια – όπως η
αυτοκινητοβιομηχανία (25%), οι συσκευές ευρείας κατανάλωσης (41%) ή η υγεία
και η ιατρική (33%) – η έλλειψη επενδύσεων σε Ε&Α ΤΠΕ συνιστά απειλή για
ολόκληρο τον ευρωπαϊκό τομέα βιομηχανίας και υπηρεσιών.
Το επενδυτικό χάσμα σχετίζεται με τρία βασικά προβλήματα:
• Αδύναμη και διάσπαρτη δημόσια προσπάθεια Ε&Α· π.χ. ο δημόσιος τομέας στην
ΕΕ δαπανά λιγότερο από 5,5 δις ευρώ ετησίως για Ε&Α σε ΤΠΕ , πολύ κάτω από
τα επίπεδα των ανταγωνιστικών οικονομιών.
• Ο κατακερματισμός της αγοράς και η διασπορά των χρηματοδοτικών μέσων για
τις καινοτομίες, αποτελούν περιοριστικούς παράγοντες για την οικονομική
μεγέθυνση και την ανάπτυξη των ΤΠΕ καινοτόμων επιχειρήσεων και ιδίως των
ΜΜΕ.

Η Ευρώπη καθυστερεί στην αφομοίωση των καινοτομιών που βασίζονται σε
ΤΠΕ, κυρίως στους τομείς δημοσίου συμφέροντος. Ενώ οι κοινωνικές προκλήσεις
είναι μεγάλη κινητήρια δύναμη για την καινοτομία, η Ευρώπη κάνει
περιορισμένη χρήση δημόσιων συμβάσεων καινοτομίας και Ε&Α για τη βελτίωση
της ποιότητας και της απόδοσης των δημόσιων υπηρεσιών της.
2.5.1. Αναβάθμιση προσπαθειών και αποτελεσματικότητας
Η Επιτροπή θα υποβάλει το 2010 ολοκληρωμένη στρατηγική έρευνας και
καινοτομίας, που είναι η εμβληματική «Ένωση καινοτομίας» για την υλοποίηση της
στρατηγικής Ευρώπη 202029. Με βάση την ευρωπαϊκή στρατηγική για την
εξασφάλιση της πρωτοπορίας στις ΤΠΕ30, η Ευρώπη πρέπει να εντείνει, να εστιάσει
και να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον στις επενδύσεις της ώστε να διατηρήσει το
ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα στο πεδίο αυτό και να συνεχίσει να επενδύει σε
έρευνα υψηλού κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της διεπιστημονικής βασικής
έρευνας.
Η Ευρώπη πρέπει επίσης να αξιοποιήσει τα καινοτόμα πλεονεκτήματά της σε
βασικούς τομείς, μέσω ενισχυμένων ηλ-υποδομών31 και μέσα από στοχευμένη
ανάπτυξη συμπλεγμάτων καινοτομίας σε βασικούς τομείς. Πρέπει να αναπτύξει μια
πανευρωπαϊκή στρατηγική «υπολογιστικού νέφους», ιδίως για την κυβέρνηση και
την επιστήμη32.
2.5.2. Ώθηση στην καινοτομία ΤΠΕ με αξιοποίηση της ενιαίας αγοράς
Οι δαπάνες του δημόσιου τομέα της Ευρώπης πρέπει να χρησιμοποιηθούν για
προώθηση της καινοτομίας, αυξάνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα και
την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών. Οι ευρωπαϊκές δημόσιες αρχές πρέπει να
ενώσουν τις δυνάμεις τους ώστε να υπάρξει ευθυγράμμιση της κανονιστικής
ρύθμισης, της πιστοποίησης, των προμηθειών και της τυποποίησης προς όφελος της
καινοτομίας. Απαραίτητες είναι εταιρικές συνεργασίες δημόσιου και ιδιωτικού
τομέα και φόρουμ των εμπλεκόμενων παραγόντων ώστε να καταρτιστούν κοινοί
τεχνολογικοί χάρτες πορείας, από την έρευνα στην εμπορευματοποίηση, για την
προσαρμογή της καινοτομίας στις κοινωνικές ανάγκες. Οι δραστηριότητες
μεταφοράς γνώσεων πρέπει να τύχουν αποτελεσματικής διαχείρισης (33) και να
υποστηρίζονται από κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα(34), ενώ η δημόσια
χρηματοδοτούμενη έρευνα πρέπει να διαδοθεί ευρύτερα με δημοσίευση ανοικτής
πρόσβασης σε επιστημονικά δεδομένα και ανακοινώσεις(35).

2.5.3. Κλαδικές πρωτοβουλίες για ανοιχτή καινοτομία
Οι ΤΠΕ κατευθύνουν τη δημιουργία αξίας και τη μεγέθυνση σε ολόκληρη την
οικονομία. Αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος χρειάζεται διαρκώς περισσότερο ανοιχτές
και διαλειτουργικές λύσεις για την αξιοποίηση των ΤΠΕ σε όλους τους τομείς.
Πρωτοβουλίες κατευθυνόμενες από τον κλάδο με στόχο πρότυπα και ανοιχτές
πλατφόρμες για νέα προϊόντα και υπηρεσίες θα υποστηριχθούν σε
χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα. Η Επιτροπή θα ενισχύσει τις
δραστηριότητες που συγκεντρώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη γύρω από κοινά
ερευνητικά προγράμματα σε πεδία όπως το μέλλον του διαδικτύου
συμπεριλαμβανομένου του Ίντερνετ των πραγμάτων και σε βασικές τεχνολογίες
ευρείας διάδοσης σε ΤΠΕ.

ΔΡΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή πρόκειται:
• Βασική δράση 9: να προκαλέσει μόχλευση περισσότερων ιδιωτικών επενδύσεων
μέσω στρατηγικής χρήσης των προ-εμπορικών δημόσιων συμβάσεων36 και των
συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα37, με χρήση διαρθρωτικών ταμείων για έρευνα
και καινοτομία, καθώς και με τη διατήρηση του ρυθμού 20% ετήσιας αύξησης του
προϋπολογισμού Ε&A των ΤΠΕ, τουλάχιστον για τη διάρκεια του 7ου ΠΠ.
• Άλλες δράσεις:
• ενίσχυση του συντονισμού και της συγκέντρωσης πόρων με τα κράτη μέλη
και τον κλάδο38, και μεγαλύτερη έμφαση σε συμπράξεις με γνώμονα τη
ζήτηση και τις απαιτήσεις των χρηστών, στην υποστήριξη της ΕΕ για έρευνα
και καινοτομία στις ΤΠΕ,
• από το 2011 πρόταση μέτρων για την «ελαφριά και γρήγορη» πρόσβαση σε
κονδύλια της ΕΕ για έρευνα στις ΤΠΕ, ώστε να καταστούν ελκυστικότερες,
ιδίως για ΜΜΕ και νέους ερευνητές ενόψει ευρύτερης εφαρμογής στο πλαίσιο
της αναθεώρησης του ενωσιακού πλαισίου ΕΤΑ 39,
• Εξασφάλιση επαρκούς οικονομικής στήριξης σε κοινές ερευνητικές υποδομές
και συμπλέγματα φορέων καινοτομίας ΤΠΕ, ανάπτυξη περαιτέρω ηλ-
υποδομών και καθιέρωση ενωσιακής στρατηγικής υπολογιστικού νέφους,
ιδίως στη διοίκηση και την επιστήμη,
• συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς για ανάπτυξη μιας νέας γενιάς
περιεχόμενο και υπηρεσίες, υποστηρίζοντας πρότυπα και ανοικτές
πλατφόρμες, μέσω των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
Τα κράτη μέλη οφείλουν:
• έως το 2020, να διπλασιάσουν την ετήσια συνολική δημόσια δαπάνη για Ε&Α στις
ΤΠΕ, από 5,5 δισ. ευρώ σε 11 δισ. (περιλαμβάνονται τα προγράμματα της ΕΕ), με τρόπο
που δημιουργεί μόχλευση ισοδύναμης αύξησης των ιδιωτικών δαπανών από 35 δισ.
σε 70 δις. ευρώ,
• να αναλάβουν πιλοτικές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας για τη δοκιμή και την
εκπόνηση καινοτόμων και διαλειτουργικών λύσεων σε πεδία δημόσιου συμφέροντος
που χρηματοδοτούνται από το ΠΑΚ/CIP.

και οι παραπομπές:

29 Πρβλ. Έκθεση του 2009 για την Ε&Α στον τομέα των ΤΠΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
30 Μια στρατηγική για την Ε&Α και την καινοτομία στις ΤΠΕ στην Ευρώπη: Ανεβάζοντας τον πήχυ,
COM(2009) 116.
31 GÉANT, ηλεκτρονικό δίκτυο επικοινωνιών μεγάλης χωρητικότητας και EGΙ, υποδομή υπολογιστικού
πλέγματος.
32 Η στρατηγική οφείλει να εξετάσει οικονομικές, νομικές και θεσμικές πτυχές.
33 Βλ. Σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τη διαχείριση της διανοητικής ιδιοκτησίας στις δραστηριότητες
μεταφοράς γνώσης, και Κώδικα ορθής πρακτικής για τα πανεπιστήμια και άλλους δημόσιους
ερευνητικούς οργανισμούς C(2008) 1329..
34 Π.χ. εγγυήσεις για τις επενδύσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων και άλλα μέσα της ΕΤΕ.
35 Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή θα επεκτείνει δεόντως τις τρέχουσες απαιτήσεις δημοσίευσης Ανοικτής
Πρόσβασης, όπως προβλέπεται στην απόφαση C(2008) 4408 της Επιτροπής (περισσότερες
πληροφορίες σχετικά με αυτή την πιλοτική δράση διατίθενται στην ηλε-διεύθυνση
http://ec.europa.eu/research/science-society/index.cfm?fuseaction=public.topic&id=1680).
36 Την περίοδο 2011-13, η Επιτροπή θα συγχρηματοδοτήσει πέντε νέες δράσεις για τις προ-εμπορικές
δημόσιες συμβάσεις αφορούν τα κράτη μέλη.
37 Π.χ. την περίοδο 2011-13, η Επιτροπή θα υποστηρίξει έξι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα από
τις ΤΠΕ στο 7ο ΠΠ, συνολικής χρηματοδότησης ύψους 1 δισ. ευρώ και θα αντληθούν περίπου 2 δισ.
ευρώ σε ιδιωτικές δαπάνες.
38 Με βάση την εμπειρία στο από κοινού συντονιζόμενο πρόγραμμα AAL και τις προσκλήσεις ERANET+
στη φωτονική, για την περίοδο 2011-12 θα προταθούν νέες δράσεις σε τομείς όπως η ηλ-υγεία και ο
έξυπνος φωτισμός.
39 Σημαντικό στοιχείο είναι η πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής «Με αντικείμενο την απλούστευση
της εφαρμογής των προγραμμάτων – πλαίσιο έρευνας», COM (2010) 187.

Και η δικτυακή τοποθεσία σε όλα τα formats, εχει ενδιαφέρον πως συνδυάζονται με βραχυπρόθεσμες δράσεις που ήδη έχουν προταθεί από την ομάδα μας (ανοικτή προσβαση, εξοικοίωση με συνεργατική καινοτομία κ.α.)