Με αφορμή ένα μήνυμα της κας Πλευριά για τον ορισμό του Ψηφιακού Χάσματος και με τη σύμφωνη γνώμη της μεταφέρουμε τη συζήτηση και στους υπόλοιπους και θα θέλαμε τα δικά σας σχόλια

Επίσης, μπορείτε να δείτε σχετικές αναφορές και τεκμηριώσεις στις θεματικές της ευρυζωνικότητας και των υποδομών και στις δεξιότητες και ικανότητες, στα χθεσινά posts της Μαρίας Κωλέτση.

Σε ό,τι αφορά στη συμβολή μας για το διάλογο μεταξύ των τεχνολογικών και κοινωνικών επιστημών που επιδιώκουν ένα περισσότερο διαδραστικό σχεδιασμό των social media ώστε να επιτυγχάνεται η ανάπτυξη μιας διαδικτυακής κουλτούρας χρηστών που να αναγνωρίζει τη σημασία της ελεύθερης και ευκολης πρόσβασης στις πηγές της τεχνολογίας και που θα επιτρέπει τη διεύρυνση της συμμετοχής στους διαδικτυακούς διαλόγους αλλά ίσως και στη διαμόρφωση πολιτικών εκδημοκρατισμού της διαδικτυακής κοινωνίας, σας παραπέμπω στο πολύ ενδιαφέρον blog http://gravity7.com/.

Παρακάτω δείτε το διάλογο με την κα Πλευριά. Σε ο,τι αφορά στο επιχειρησιακό σχέδιο δράσης έχουν προταθεί, μέχρι στιγμής περιγραφές για 3 δράσεις (μπορείτε να τις δείτε στα σχετικά αρχεία ομάδας) καθώς και του κ. Κουντζέρη για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και της κας Χρυσούλας Μέρκα για εκπαιδευτικά προγράμματα όπως η κυκλοφοριακή αγωγή. Η άποψή μου είναι ότι μαθήματα τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας θα πρέπει να ενταχθούν στον κορμό των βασικών σπουδών και μαθημάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης μέχρι και στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η δε κατεύθυνσή του θα πρέπει να διευρύνει την έννοια της ανάπτυξης των δεξιοτήτων στη διαμόρφωση μιας διαδικτυακής κουλτούρας που η συμμετοχή σε αυτήν να αποτελεί κοινωνική ανάγκη.

ΚΚ

Δέσποινα Πλευριά

Αγαπητέ κε Κ.Κοσκινά,
Αποφάσισα μετά την συμμετοχή μου (επιτυχή θέλω να πιστεύω, από τη μεριά μου σίγουρα επιτυχή γιατί λαμβάνουμε πολλές θετικές πληροφορίες) στην ομάδα της Παιδείας να προχωρήσω και σ αυτή την ομάδα. Είμαι Πτυχιούχος Πληροφορικής από το 1995, και παρακολουθώ με έκπληξη αυτό που καταλαβαίνω εγώ ως ”ψηφιακό χάσμα” και το εντοπίζω ανάμεσα στις γενιές και στον ψηφιακό αναλφαβητισμό. Παρακαλώ διορθώστε με εάν υπάρχει και άλλη διάσταση της έννοιας αυτής.
Μαζί λοιπόν θα παλέψουμε να καλύψουμε τα κενά που εντοπίζουμε στην ψηφιακή εποχή μας.
Κλείνω λοιπόν για να παρακολουθήσω τη δράση σας.
Δέσποινα Πλευριά

Κωστας Κοσκινάς
Οι κοινωνικές επιστήμες θεωρούν ότι τα κύρια ερωτήματα για τον ορισμό του ψηφιακού χάσματος
αφορούν στο αν και κατά πόσο η τεχνολογία του διαδικτύου μειώνει ή αυξάνει τις κοινωνικές ανισότητες, κατά πόσο το ψηφιακό χάσμα σχετίζεται με το πολιτισμικό χάσμα, δηλαδή με την απόσταση μεταξύ των βασικών κοινωνικών αξιών και του βαθμού ανάπτυξης της τεχνολογίας, δηλαδή το βαθμό αντίστασης στην αποδοχή των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφοριών.
Τέλος, κατά πόσο ο διάλογος μεταξύ των κοινωνικών επιστημόνων και των επιστημόνων της πληροφορικής και της τεχνολογίας μπορεί να οδηγήσει σε κοινό σχεδιασμό των νέων τεχνολογιών έτσι ώστε να υποστηρίζουν τη διαδραστικότητα και την προσβασιμότητα όλων των κατηγοριών των χρηστών, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες και κατά περίπτωση ανάγκες τους.
Σε ο,τι αφορά στην καταπολέμηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού και στην εναλλαγή των γενεών, αν και αποτελούν σημαντικά μεθοδολογικά εργαλεία στη μέτρηση του ψηφιακού χάσματος, οι πολιτικές που αναπτύχθηκαν στη βάση μόνο αυτών των δύο παραγόντων από τη μια πλευρά αύξησαν τις δεξιότητες σε ορισμένο μέρος του πληθυσμού δεν κατάφεραν όμως να καλύψουν όλο το φάσμα των ανισοτήτων, κυρίως αυτών που δημιουργούνται από τη μειωμένη προσβασιμότητα και το σχετικά μικρό βαθμό ανάπτυξης προγραμμάτων εκπαίδευσης που θα απευθύνονται σε διαφορετικές κατηγορίες χρηστών και μη χρηστών που μέχρι τώρα δεν είχαν ενταχθεί σε αντίστοιχη διαδικασία εκπαίδευσης.
Νομίζω ότι αυτή η συζήτηση, θα ήταν χρήσιμο να μεταφερθεί στο φόρουμ, αν συμφωνείτε και εσείς.

Δέσποινα Πλευριά

Σας ευχαριστώ κε Κοσκινά για τις πολίτιμες πληροφορίες. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι το ψηφιακό χάσμα έχει μια αρκετά ευρεία και ταυτόχρονα κρίσιμη έννοια. Βεβαίως και μπορούμε να κοινοποιήσουμε τη συζήτηση.
Δ.Πλευριά

Αγαπητοί φίλοι καλημέρα σας και καλή εβδομάδα,

Το DigitalGreece2020 μπήκε από την προηγούμενη εβδομάδα σε πλήρη λειτουργία, το ίδιο και η ομάδα για το «Ψηφιακό Χάσμα».

Η συντακτική ομάδα είναι έτοιμη και αποτελείται προς το παρόν από τους Κοσκινά Κωνσταντίνο, (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Συντονιστής) και Μαρία Κωλέτση (ΜΚΟ Digital Access). Η εκδήλωση ενδιαφέροντος για συμμετοχή στη συντακτική ομάδα είναι ανοιχτή μέχρι 20 Νοεμβρίου.

Η βασική δουλειά της ομάδας αυτής είναι να θέτει τον προβληματισμό και τα ερωτήματα, να συντονίζει τη συζήτηση, και να επεξεργάζεται τις απαντήσεις και τα πορίσματα. Που σημαίνει ότι μεγαλύτερη σημασία έχει αυτό που θα πείτε εσείς, εμείς θα προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε τη συλλογική δουλειά, με τη μικρότερη δυνατή επέμβαση.

Ξεκινάμε, λοιπόν, με ένα πρώτο πλαίσιο συζήτησης και προβληματισμού που αφορά σε 3 άξονες:

Α. Θεωρητικά και Μεθοδολογικά ζητήματα

Θεωρώντας ότι δεν υπάρχει ένας και μοναδικός ορισμός για το Ψηφιακό Χάσμα λάβαμε υπόψη μας τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ψηφιακή πραγματικότητα. Θεωρήσαμε ότι ο βαθμός και ο τρόπος προσβασιμότητας στο διαδίκτυο και στις υπηρεσίες του θα αποτελέσει τη θεωρητική και μεθοδολογική βάση της προσέγγισής μας για το Ψηφιακό Χάσμα στην Ελλάδα λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι:
1. η Ελλάδα καταλαμβάνει μία από τις χαμηλότερες θέσεις στην Ψηφιακή Σύγκλιση,
2. υπάρχει η αναγκαιότητα δημιουργίας Κοινωνιο-Ψυχολογικού προφίλ του Ψηφιακού Αναλφαβητισμού,
3. το Ψηφιακό Χάσμα έχει να κάνει τόσο με το χάσμα στην ευρυζωνικότητα (γεωγραφικό) όσο και με το πολιτισμικό χάσμα που αφορά στο βαθμό αντίστασης/ενσωμάτωσης των ΤΠΕ.

Η έννοια της προσβασιμότητας συμπεριλαμβάνει και την έννοια και πρακτική της διαπεραστικότητας (interportability) που θα διευκόλυνε τεχνικές πρακτικές και εφαρμογές στο cloud computing και την ποιότητα της ευρυζωνικότητας. Επίσης, σχετίζεται με τις νοοτροπίες και τις στάσεις των χρηστών και των εν δυνάμει χρηστών.

Όλα τα παραπάνω οδηγούν στη δυνατότητα προσφοράς υπηρεσίων εκπαίδευσης και χρήσης στοχευμένων σε συγκεκριμένες ομάδες με συγκεκριμένο Κοινωνιο-Ψυχολογικό προφίλ.

Θα ήταν μια θαυμάσια ευκαιρία για την Ψηφιακή Ελλάδα 2020 να υιοθετούσε ως γενική αρχή των εργασιών της τον προσανατολισμό των εργασιών των ομάδων προς τη ζήτηση υπηρεσιών, προϊόντων και εργαλείων από τους χρήστες και εν δυνάμει χρήστες.

Έτσι, παράλληλα με την αύξηση του βαθμού ενσωμάτωσης να αυξάνει και ο βαθμός προσβασιμότητας αλλά και η ποιότητα του διαδικτύου.

Προσβασιμότητα, επίσης, θεωρήσαμε και όλες εκείνες τις ενέργειες που υποστηρίζουν τεχνολογίες υποστηρικτικές σε άτομα και πληθυσμούς με καθόλου ή μικρή πρόσβαση όχι μόνο στο διαδίκτυο αλλά κυρίως στις κρατικές υπηρεσίες και στις πληροφορίες και γνώση που αφορούν στις σχέσεις τους με το κράτος και τις πηγές από τις οποίες μπορούν να αντλήσουν υποστήριξη.

Ο ορισμός του Ψηφιακού Χάσματος ως ο βαθμός προσβασιμότητας όχι μόνο στο διαδίκτυο αλλά και στις πηγές του, στις υπηρεσίες που προσφέρονται και στις δεξιότητες που απαιτούνται μας επιτρέπει να μελετήσουμε το Ψηφιακό Χάσμα στην Ελλάδα με βάση:
1. την σχέση χρηστών/μη χρηστών σε σχέση με την προσφερόμενη τεχνολογία,
2. το γεωγραφικά κατανεμημένο Κοινωνιο-Ψυχολογικό προφίλ των χρηστών/μη χρηστών,
3. τις ανάγκες και τα αιτήματα, κυρίως της Κοινωνίας των Πολιτών όπου συμπεριλαμβάνονται Πολίτες, ΜΚΟ και Κοινοφελείς Οργανισμοί και Ιδρύματα με εθελοντική και κοινωνική προσφορά. Ειδικότερα η υποστήριξη των δράσεών τους και των μορφών τους με ΤΠΕ για τη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων πολιτικής και οικονομικής στήριξης συγκεκριμένων μορφών δράσεων.
4. την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής μεταφραστικής τεχνολογίας γλωσσών για την στήριξη μεταναστών και προσφύγων στη σχέση τους με το κράτος και τις υπηρεσίες.

Β. Οργανωτικά ζητήματα

Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική τη διεύρυνση των συνεργασιών με μέλη και στελέχη από την ακαδημαϊκή κοινότητα, από οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς καθώς και από κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.
Θεωρήσαμε ότι η οργάνωση των εργασιών θα πρέπει, ωστόσο, να πηγάζει από κεντρικό σχεδιασμό για τον καλύτερο συντονισμό του τελικού αποτελέσματος. Επίσης, το παρόν κείμενο μπορεί να αποτελέσει τη βάση έναρξης της συζήτησης για το 1ο παραδοτέο της ομάδας μας στις 15/12/2010 που αφορά προτάσεις για άμεσα υλοποιήσιμες δράσεις.

Γ. Προτεινόμενες πιθανές δράσεις

1. Σε συνεργασία με την ΕΣΥΕ και το Παρατηρητήριο για την ΚτΠ τη διεξαγωγή μιας πανελλαδικής καταγραφής ανά γεωγραφικό διαμέρισμα του Κοινωνιο-Ψυχολογικού προφίλ των χρηστών και μη χρηστών με στόχο την ανάπτυξη υπηρεσιών, προϊόντων και εργαλείων στοχευμένων στις ανάγκες της κάθε κατηγορίας.
2. Ανάπτυξη μιας διαδραστικής βάσης δεδομένων για τις ΜΚΟ, τις κοινωνικές οργανώσεις και τους Κοινοφελείς Οργανισμούς (UN international classification criteria) για την αποτύπωση του βαθμού προσβασιμότητας της Κοινωνίας των Πολιτών στις ΤΠΕ, του βαθμού χρήσης και αξιοποίησης των υπηρεσιών και των εργαλείων που προσφέρονται για την υλοποίηση των δράσεών τους. Επίσης, τη δημιουργία βαρόμετρου των πρακτικών υλοποίησης των στόχων τους. Απώτερος στόχος η αποτύπωση των κοινωνικών δράσεων επίτευξης άμεσων και έμμεσων αναγκών με την υποστήριξη των ΤΠΕ. Η βάση δεδομένων θα πρέπει να στηρίζεται σε 3 αλγόριθμους που αφορούν: α. στο θεματικό πεδίο που υπηρετεί ο κάθε φορέας με τις επιλεγόμενες δράσεις για την επίτευξη του σκοπού του, β. στη σχέση της γεωγραφικής και χρονικής πιστοποίησης της εκτέλεσης της δράσης του και γ. στη σχέση μεταξύ των προσφερόμενων και αιτούντων υπηρεσιών, προϊόντων και εργαλείων. Έτσι, θα προσφέρεται η δυνατότητα ανάπτυξης συγκεκριμένων πολιτικών για την στήριξη των κοινωνικών οργανώσεων και φορέων και των δράσεών τους.
3. Ανάπτυξη ενός ηλεκτρονικού συστήματος μετάφρασης σε πολλαπλές γλώσσες που θα αναπτυχθεί στις Περιφέρειες και στους Δήμους όπου:
1. θα επιτρέπει την πρόσβαση μεταναστών και προσφύγων σε πληροφορίες και υπηρεσίες που αφορούν στη σχέση τους με το Ελληνικό κράτος.
2. θα λειτουργεί υποστηρικτικά και ενισχυτικά στο έργο των σχετικών κρατικών φορέων και λειτουργών.
Στόχος είναι η ανάπτυξη ενός ψηφιακού ΚΕΠ/ΚΕΜ (Κέντρο Εξυπηρέτησης Μεταναστών).

Θέτουμε τις παραπάνω προτάσεις προς συζήτηση στην Ομάδα με στόχο την έναρξη του διαλόγου προς όλους τους ενδιαφερόμενους πολίτες, οργανώσεις, φορείς και κοινωνικούς εταίρους.
Μπορούν δε να αποτελέσουν το ξεκίνημα και το ερέθισμα για την αποτύπωση νέων προτάσεων για δράσεις σε άλλα πεδία και θεματικές ενδιαφέροντος πάντα με στόχο την καταπολέμηση του Ψηφιακού Αναλφαβητισμού και την ισότιμη πρόσβαση στην Κοινωνία της Γνώσης.

Η συζήτηση για την κατάθεση των σχετικών παρατηρήσεων, προτάσεων, διευκρινίσεων και απόψεων θα είναι ανοιχτή μέχρι και την Κυριακή, 5 Δεκεμβρίου 2010.

Καλή δύναμη

Κ. Κοσκινάς